Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

argumentorum momenta

  • 1 momentum

    mōmentum, ī, n. (aus *movimentum, zu moveo), die Bewegung, als innewohnende Kraft (während motio die Bewegung als Handlung, motus als vollbrachte Tat), I) die Bewegung als Kraft, sich selbst zu bewegen, A) eig. u. übtr.: 1) eig.: ut (quattuor omnia gignentia corpora) quasi partita habeant inter se ac divisa momenta, Bewegungsgesetze, Richtungen, Cic.: astra formā ipsā figurāque sua momenta (immerwährende B.) sustentant, Cic. – 2) übtr.: a) die Bewegungslänge im Raume, die Strecke, parvo momento antecedere, Caes. b. c. 2, 6, 4: visus nostri tarditas non subsequitur momenta currentis (ignis), Sen. nat. qu. 1, 14, 4. – b) die Bewegungsdauer, α) in der Zeit, gew. mit der Begriffsprägnanz der Kürze, der Verlauf, Umlauf, der Augenblick, ein kurzes Weilchen, in occasionis momento (des günstigen Augenblicks), Liv.: tam brevi horarum momento, in so k. V. der St. = in so wenigen St., Iustin. – dah. αα) ein Zeitabschnitt, innerhalb dessen eine Zeitbewegung vor sich geht, od. innerhalb dessen die Entwickelung eines Zustandes fortgeht, der Abschnitt, der Zeitraum, die Periode, certis momentis, Hor.: certis dimensisque momentis, Plin. ep.: paribus momentis, Manil.: momenta deficientis nuntiata, Tac.: medicus venarum pulsum et momenta captat, Apul.: si quis trium temporum momenta consideret, Flor. – ββ) prägn., der kürzeste Zeitabschnitt einer Stunde, der Augenblick, die Minute, hora momentumque temporis, Sen.: horarum momenta, Suet.: horae et momenta, Suet.: per omnia horarum momenta, Firm.: momento unius horae, Liv. u. Curt.: momento horae, Liv. u. Hor.: momento temporis, im Aug., im Nu, Liv.: u. so bl. momento, Liv., Cels. u.a. (vgl. Fabri u. Wölfflin Liv. 21, 14, 3): Ggstz., momento fit cinis, diu silva, Sen. nat. qu. 3, 27, 2. – β) im Gange der Rede; dah. der Abschnitt, die Abteilung der Rede, in der der Stoff in gleicher Bewegung u. Gestaltung fortgeht, um dann im nächsten Abschnitt verändert zu erscheinen, ut sunt tria tempora, ita ordo rerum tribus momentis consertus est, Quint. 5, 10, 71. – c) der Bewegungspunkt im Raume, der Ausgangspunkt, sol cotidie ex alio caeli momento, quam pridie, oritur, Plin. 18, 333.

    B) bildl., 1) im allg., die Bewegung bald nach der einen, bald nach der anderen Seite, die Schwankung, animus nutat huc levis atque illuc momentaque sumit utroque, Ov.: sine momento rerum partisque ruina, Lucr. – 2) insbes., die Bewegung nach der einen Seite, der Ausschlag, die Entscheidung, Entwickelung, Veränderung, momentum facere annonae, Liv.: nullum in dando adimendoque regno m. facere, Liv.: ne quid momenti gratiā faceret, Liv. – ex parvis saepe magnarum rerum momenta pendent, Liv.: puncto temporis saepe magnarum rerum momenta verti, Liv.

    II) die Bewegung als Kraft, ein anderes zu bewegen, die Bewegkraft, der bewegende Druck, -Stoß, -Ruck, A) eig.: 1) im allg.: ut (arbores) levi momento impulsae occĭderent, Liv.: levi caudae in utrumque momento, Sen.: ut leves tactus momentaque parva sequantur, Ov. – 2) insbes., der Bewegungsdruck, -einfluß am Wagebalken, am Hebel, der nach einer oder der anderen Seite den Ausschlag gibt, der Ausschlagsdruck, die Ausschlagskraft, momenta ponderum nutusque trutinarum, Pacat. pan.: aequis ac paribus suspenso statere momentis, Cod. Theod.: imbecillior aequipondii brevitas vim ponderis momento deducens, Vitr.: nullo paene momento ponderis aquis inter se distantibus, um fast keinen Au. des G., d.i. fast gar nicht, Plin.: paribus momentis aequā lance perpendĕre, Augustin. – dah. meton., das den Ausschlagsdruck enthaltende Gewichtsteilchen, ein Granchen, ein Bißchen, cum murrae momento, Plin.: addito resinae momento, Plin.

    B) bildl., gleichs. der Bewegungsdruck, der Bewegungseinfluß, 1) der bewegende Anstoß, die Einwirkung, der einwirkende Anlaß, bewegende, wirksame Einflüsse, dum in dubio est animus, paulo momento huc atque illuc impellitur, Ter.: parva momenta in spem metumque animum impellere, Liv. – dah. abstr.: a) der Bewegungsgrund, Bestimmungsgrund, diligentissime perpendĕre momenta officiorum omnium, Cic.: adicis huic animo momenta potentia, clarum nomen etc., Ov.: gnarus summa favoris annonā momenta trahi, Lucan. – b) das Beförderungsmittel, praebe nostrae momenta saluti, Ov. ex Pont. 4, 13, 49. – 2) die Ausschlagskraft, a) mit vorherrsch. Begr. der Kraft, Aufwand an Kraft, -von Hilfe, -von Mitteln (vgl. Weißenb. Liv. 5, 49, 5. H. Müller Liv. 24, 34, 2), quidquid hostes ingenti mole agerent, ipse perlevi momento ludificaretur, Liv.: primo concursu haud maiore momento fusi Galli sunt, quam ad Alliam vicerant, Liv.: incliti populi regesque perlevi momento victi sunt, Liv. – parvo momento si adiuvissent, mit einer geringen Nachhilfe, Liv.: nullo morbo minori momento succurritur, Cels. – meton., v. dem, was Kraftaufwand erfordert, quibus pro ignobili momento (als unbedeutende Eroberung) erat accessura Macedonia, Iustin. – b) m. vorherrsch. Begr. des Ausschlags, der Entscheidung, als Entscheidungskraft, Veränderungskraft, α) im Kampfe, parvo momento superior Romana res fuit, Liv.: pugnare paribus momentis, Amm.: neutrubi inclinato momento proelium atrox... protractum, Amm. – β) in Verhältnissen aller Art, entscheidender Einfluß, Gewicht, Wichtigkeit, Geltung, Bedeutung, Wert, sowohl einer Sache, omnia verborum momentis, non rerum ponderibus examinare, Cic.: si quid habeat momenti commendatio mea, Cic.: vix minimi momenti instar habere, Cic.: magnum in utramque partem m. habere, Caes.: plus aut ad beatam aut ad miseram vitam afferre momenti, mehr Einfluß haben auf usw., Cic.: magno ad persuadendum momento esse, Cic.: pari propemodum momento sortis esse, Cic.: esse maximi momenti et ponderis, Cic.: alqd nullius momenti putare, Cic.: alcis salutem levi momento aestimare, gering sch., Caes., levioris momenti consultatio, unwichtigere, Liv. – als einer Pers., se nullius momenti apud exercitum futurum, Nep.: Rhodii maximi ad omnia momenti habebantur, Liv. – dah. γ) meton., eine Sache od. Pers., die die Ausschlagskraft, Entscheidungskraft enthält, argumentorum momenta, entscheidende Beweise (Beweisgründe), Cic.: eos ipsos, quantumcumque virium momentum addiderint (noch so geringe Kraft zum Ausschlage einlegten), rem omnem inclinaturos, Liv.: haud parvum et ipsi tuendae Africae m. (Beihilfe von großem Ausschlage für die V. v. A.) adiecerunt, societatem Syphacis regis, Liv.: triginta quinque rostratae naves, haud parvum m. ad opem ferendam sociis, ein nicht unwesentlicher Faktor, Liv.: u. so haud parvum momentum ad animum eius moliendum adventus Hannibalis fecit, Liv. – ut pater in se minimum m. ad favorem conciliandum esset, einflußreiche Empfehlung, Liv.: iuvenis egregius..., maximum m. rerum eius civitatis, in quamcumque venisset, ein Mann von entscheidendem Einfluß auf die Macht des St. usw., Liv.

    lateinisch-deutsches > momentum

  • 2 momentum

    mōmentum, ī, n. (aus *movimentum, zu moveo), die Bewegung, als innewohnende Kraft (während motio die Bewegung als Handlung, motus als vollbrachte Tat), I) die Bewegung als Kraft, sich selbst zu bewegen, A) eig. u. übtr.: 1) eig.: ut (quattuor omnia gignentia corpora) quasi partita habeant inter se ac divisa momenta, Bewegungsgesetze, Richtungen, Cic.: astra formā ipsā figurāque sua momenta (immerwährende B.) sustentant, Cic. – 2) übtr.: a) die Bewegungslänge im Raume, die Strecke, parvo momento antecedere, Caes. b. c. 2, 6, 4: visus nostri tarditas non subsequitur momenta currentis (ignis), Sen. nat. qu. 1, 14, 4. – b) die Bewegungsdauer, α) in der Zeit, gew. mit der Begriffsprägnanz der Kürze, der Verlauf, Umlauf, der Augenblick, ein kurzes Weilchen, in occasionis momento (des günstigen Augenblicks), Liv.: tam brevi horarum momento, in so k. V. der St. = in so wenigen St., Iustin. – dah. αα) ein Zeitabschnitt, innerhalb dessen eine Zeitbewegung vor sich geht, od. innerhalb dessen die Entwickelung eines Zustandes fortgeht, der Abschnitt, der Zeitraum, die Periode, certis momentis, Hor.: certis dimensisque momentis, Plin. ep.: paribus momentis, Manil.: momenta deficientis nuntiata, Tac.: medicus venarum pulsum et momenta captat, Apul.: si quis trium temporum momenta consideret, Flor. – ββ)
    ————
    prägn., der kürzeste Zeitabschnitt einer Stunde, der Augenblick, die Minute, hora momentumque temporis, Sen.: horarum momenta, Suet.: horae et momenta, Suet.: per omnia horarum momenta, Firm.: momento unius horae, Liv. u. Curt.: momento horae, Liv. u. Hor.: momento temporis, im Aug., im Nu, Liv.: u. so bl. momento, Liv., Cels. u.a. (vgl. Fabri u. Wölfflin Liv. 21, 14, 3): Ggstz., momento fit cinis, diu silva, Sen. nat. qu. 3, 27, 2. – β) im Gange der Rede; dah. der Abschnitt, die Abteilung der Rede, in der der Stoff in gleicher Bewegung u. Gestaltung fortgeht, um dann im nächsten Abschnitt verändert zu erscheinen, ut sunt tria tempora, ita ordo rerum tribus momentis consertus est, Quint. 5, 10, 71. – c) der Bewegungspunkt im Raume, der Ausgangspunkt, sol cotidie ex alio caeli momento, quam pridie, oritur, Plin. 18, 333.
    B) bildl., 1) im allg., die Bewegung bald nach der einen, bald nach der anderen Seite, die Schwankung, animus nutat huc levis atque illuc momentaque sumit utroque, Ov.: sine momento rerum partisque ruina, Lucr. – 2) insbes., die Bewegung nach der einen Seite, der Ausschlag, die Entscheidung, Entwickelung, Veränderung, momentum facere annonae, Liv.: nullum in dando adimendoque regno m. facere, Liv.: ne quid momenti gratiā faceret, Liv. – ex parvis saepe magnarum rerum momenta pendent,
    ————
    Liv.: puncto temporis saepe magnarum rerum momenta verti, Liv.
    II) die Bewegung als Kraft, ein anderes zu bewegen, die Bewegkraft, der bewegende Druck, -Stoß, - Ruck, A) eig.: 1) im allg.: ut (arbores) levi momento impulsae occĭderent, Liv.: levi caudae in utrumque momento, Sen.: ut leves tactus momentaque parva sequantur, Ov. – 2) insbes., der Bewegungsdruck, -einfluß am Wagebalken, am Hebel, der nach einer oder der anderen Seite den Ausschlag gibt, der Ausschlagsdruck, die Ausschlagskraft, momenta ponderum nutusque trutinarum, Pacat. pan.: aequis ac paribus suspenso statere momentis, Cod. Theod.: imbecillior aequipondii brevitas vim ponderis momento deducens, Vitr.: nullo paene momento ponderis aquis inter se distantibus, um fast keinen Au. des G., d.i. fast gar nicht, Plin.: paribus momentis aequā lance perpendĕre, Augustin. – dah. meton., das den Ausschlagsdruck enthaltende Gewichtsteilchen, ein Granchen, ein Bißchen, cum murrae momento, Plin.: addito resinae momento, Plin.
    B) bildl., gleichs. der Bewegungsdruck, der Bewegungseinfluß, 1) der bewegende Anstoß, die Einwirkung, der einwirkende Anlaß, bewegende, wirksame Einflüsse, dum in dubio est animus, paulo momento huc atque illuc impellitur, Ter.: parva momenta in spem metumque animum impellere, Liv. – dah.
    ————
    abstr.: a) der Bewegungsgrund, Bestimmungsgrund, diligentissime perpendĕre momenta officiorum omnium, Cic.: adicis huic animo momenta potentia, clarum nomen etc., Ov.: gnarus summa favoris annonā momenta trahi, Lucan. – b) das Beförderungsmittel, praebe nostrae momenta saluti, Ov. ex Pont. 4, 13, 49. – 2) die Ausschlagskraft, a) mit vorherrsch. Begr. der Kraft, Aufwand an Kraft, -von Hilfe, -von Mitteln (vgl. Weißenb. Liv. 5, 49, 5. H. Müller Liv. 24, 34, 2), quidquid hostes ingenti mole agerent, ipse perlevi momento ludificaretur, Liv.: primo concursu haud maiore momento fusi Galli sunt, quam ad Alliam vicerant, Liv.: incliti populi regesque perlevi momento victi sunt, Liv. – parvo momento si adiuvissent, mit einer geringen Nachhilfe, Liv.: nullo morbo minori momento succurritur, Cels. – meton., v. dem, was Kraftaufwand erfordert, quibus pro ignobili momento (als unbedeutende Eroberung) erat accessura Macedonia, Iustin. – b) m. vorherrsch. Begr. des Ausschlags, der Entscheidung, als Entscheidungskraft, Veränderungskraft, α) im Kampfe, parvo momento superior Romana res fuit, Liv.: pugnare paribus momentis, Amm.: neutrubi inclinato momento proelium atrox... protractum, Amm. – β) in Verhältnissen aller Art, entscheidender Einfluß, Gewicht, Wichtigkeit, Geltung, Bedeutung, Wert, sowohl einer Sache, omnia verborum momentis, non rerum
    ————
    ponderibus examinare, Cic.: si quid habeat momenti commendatio mea, Cic.: vix minimi momenti instar habere, Cic.: magnum in utramque partem m. habere, Caes.: plus aut ad beatam aut ad miseram vitam afferre momenti, mehr Einfluß haben auf usw., Cic.: magno ad persuadendum momento esse, Cic.: pari propemodum momento sortis esse, Cic.: esse maximi momenti et ponderis, Cic.: alqd nullius momenti putare, Cic.: alcis salutem levi momento aestimare, gering sch., Caes., levioris momenti consultatio, unwichtigere, Liv. – als einer Pers., se nullius momenti apud exercitum futurum, Nep.: Rhodii maximi ad omnia momenti habebantur, Liv. – dah. γ) meton., eine Sache od. Pers., die die Ausschlagskraft, Entscheidungskraft enthält, argumentorum momenta, entscheidende Beweise (Beweisgründe), Cic.: eos ipsos, quantumcumque virium momentum addiderint (noch so geringe Kraft zum Ausschlage einlegten), rem omnem inclinaturos, Liv.: haud parvum et ipsi tuendae Africae m. (Beihilfe von großem Ausschlage für die V. v. A.) adiecerunt, societatem Syphacis regis, Liv.: triginta quinque rostratae naves, haud parvum m. ad opem ferendam sociis, ein nicht unwesentlicher Faktor, Liv.: u. so haud parvum momentum ad animum eius moliendum adventus Hannibalis fecit, Liv. – ut pater in se minimum m. ad favorem conciliandum esset, einflußreiche Empfehlung, Liv.: iuve-
    ————
    nis egregius..., maximum m. rerum eius civitatis, in quamcumque venisset, ein Mann von entscheidendem Einfluß auf die Macht des St. usw., Liv.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > momentum

  • 3 momentum

    mōmentum, ī n. [из *. mŏvĭmentum от moveo ]
    1) движущая сила, толчок (lĕvi momento impulsa occĭdit, sc. arbor L); напор, натиск ( hostes haud magno momento fusi sunt L)
    2) повод, побудительное начало, причина, обстоятельство ( parva momenta animum in spem impellunt L); стимул (ad aliquid C)
    3) содействие, помощь (saluti alicujus m. praebere O)
    4) вес, важность, значение, влияние (magni momenti esse ad aliquam rem C; nullius momenti esse apud aliquem Nep; res aliquid momenti habet C)
    m. habere (afferre) ad aliquid C, Cs — иметь большое (решающее) значение для чего-л.
    magnum m. addere (adjicere) alicui rei L — оказывать решающее влияние на что-л.
    m. facere ad aliquid (in aliqua re) L — оказывать влияние на что-л. (пользоваться влиянием в чём-л.)
    quorum adventus hoc momenti fecit, ut... L — их приход привёл к тому, что...
    6) влиятельное лицо (maximum m. rerum civitatis esse L)
    8)
    а) смена, бег, течение (m. horarum Just; tempora certis momentis decedentia H)
    б) круговорот, оборот
    9) решение, исход
    10) изменение, перемена (nullum m. annonae facere L; lĕvia fortunae momenta L)
    11) отрезок времени или пространства, промежуток ( natura parvis momentis multa mutat C)
    12) мгновение, момент
    momento fit cinis, diu silva Sen впоследствии погов. — лес растёт долго, а превратить его в пепел — дело мгновения
    13) раздел, часть, пункт (officiorum C; orationis Q); исходная точка (sol cotidie ex alio caeli, momento orĭtur PM)

    Латинско-русский словарь > momentum

  • 4 momentum

    mōmentum, i, n. [*mo(vi)mentum, movere] [st1]1 [-] mouvement, impulsion.    - arbores levi momento impulsae, Liv. 23, 24, 7: les arbres recevant une légère poussée.    - astra sua momenta sustentant, Cic. Nat. 2, 117: les astres maintiennent leurs impulsions propres, se maintiennent en équilibre. --- cf. Cic. Tusc. 1, 40.    - fig. perleve momentum fortunae, Cic. Agr. 2, 80: une très légère impulsion de la fortune.    - omnia ex altera parte collocata vix minimi momenti instar habent, Cic. Off. 1, 11: tous les biens placés dans l'autre plateau de la balance n'exercent pas la plus petite poussée.    - animus nutat momentaque sumit utroque, Ov. M. 10, 375: son esprit chancelle et forme tantôt un dessein, tantôt un autre. [st1]2 [-] [d'où] influence, poids, importance.    - ad rem momentum habere, Cic. Fin. 4, 47: avoir de l'importance pour qqch.    - sunt in plerisque contrariarum rationum paria momenta, Cic. Ac. 2, 124: dans la plupart des cas des raisons opposées ont un poids égal.    - nihil habere momenti, Cic. Fin. 2, 38: n'avoir point d'importance.    - cf. Cic. Verr. 5, 3; Mur. 62 ; 90.    - res nullius momenti putatur, Cic. Vat. 1: cette chose est considérée comme sans importance.    - praebe nostrae momenta saluti, Ov. P. 4, 13, 49: emploie tout ton pouvoir pour nous sauver.    - ne minimi quidem momenti esse ad... Cic. Fin. 4, 47: n'avoir pas même la plus petite importance pour.    - apud te, cujus nullum in re publica momentum umquam fuit, Cic. Verr. 5, 153: auprès de toi qui n'as jamais eu qu'un rôle insignifiant dans l'état.    - esse nullius momenti apud exercitum, Nep.: être sans influence sur l’armée, n'avoir aucune autorité dans l'armée.    - magnum afferre momentum alicui ad salutem, Caes. BC. 1, 51, 6: être de grande importance pour assurer le salut de qqn.    - parvae res magnum in utramque partem momentum habuerunt, Caes. BC. 3, 70: de petites circonstances furent, pour chaque parti, d'une grande importance.    - nullum momentum in dando regno facere, Liv. 1, 47, 7: n'exercer aucune influence sur l'attribution du trône.    - magnae rei momentum facere, Liv. 25, 18, 3: donner l'impulsion à (provoquer) un grand événement.    - momenti aliquid apud Magnetas ad repetendam societatem Romanam facere, Liv. 35, 39, 3: avoir passablement d'influence sur les Magnètes pour une reprise de l'alliance avec Rome.    - levi momento aestimare aliquid, Caes. BG. 7, 39, 3: estimer de peu d'importance qqch.    - momenta officiorum perpendere, Cic. Mur. 3: peser les valeurs respectives des devoirs.    - momentum argumentorum, Cic. Or. 47: la valeur des arguments.    - omnia verborum momentis, non rerum ponderibus examinare, Cic. Rep. 3, 12: examiner tout d'après la force des mots et non d'après le poids des idées. [st1]3 [-] influence, raison déterminante.    - alieni momentis animi circumagi, Liv. 39, 5, 3: se laisser ballotter au gré d'une volonté étrangère. [st1]4 [-] espace pendant lequel se produit un mouvement.    - parvo momento antecedere, Caes. BG. 2, 6, 4: devancer d'une faible longueur.    - momenta currentis (stellae), Sen. Nat. 1, 14, 4: les points successifs de la course.    - sol cotidie ex alio caeli momento, quam pridie, oritur, Plin. 18, 34, 77, § 333: le soleil selève chaque jour à un autre point du ciel que la veille. [st1]5 [-] durée d'un mouvement, moment, instant.    - momento ou momento temporis, Liv. 21, 14, 3 ; 21, 33, 10: en un instant, en un clin d'oeil.    - horae momento, Hor. S. 1, 1, 7; Liv. 5, 7, 3: dans l'espace d'une heure.    - momento fit cinis, diu silva, Sen. Q. N. 3, 27, 3: ce qui était forêt depuis longtemps, en un moment est réduit en cendres. [st1]6 [-] ce qui peut donner un mouvement à la balance, petite partie, un peu.    - cum murrae momento, Plin. 30, 27: avec un peu de myrrhe.    - addito resinae momento, Plin. 30, 19: avec un peu de résine.    - quibus (regnis) pro ignobili momento erat accessura Macedonia, Just. 7, 3, 1: (royaumes) auxquels viendrait s'ajouter la Macédoine, tenue pour d'importance négligeable. [st1]7 [-] moments, points d'un discours.    - Quint. 5, 10, 71.
    * * *
    mōmentum, i, n. [*mo(vi)mentum, movere] [st1]1 [-] mouvement, impulsion.    - arbores levi momento impulsae, Liv. 23, 24, 7: les arbres recevant une légère poussée.    - astra sua momenta sustentant, Cic. Nat. 2, 117: les astres maintiennent leurs impulsions propres, se maintiennent en équilibre. --- cf. Cic. Tusc. 1, 40.    - fig. perleve momentum fortunae, Cic. Agr. 2, 80: une très légère impulsion de la fortune.    - omnia ex altera parte collocata vix minimi momenti instar habent, Cic. Off. 1, 11: tous les biens placés dans l'autre plateau de la balance n'exercent pas la plus petite poussée.    - animus nutat momentaque sumit utroque, Ov. M. 10, 375: son esprit chancelle et forme tantôt un dessein, tantôt un autre. [st1]2 [-] [d'où] influence, poids, importance.    - ad rem momentum habere, Cic. Fin. 4, 47: avoir de l'importance pour qqch.    - sunt in plerisque contrariarum rationum paria momenta, Cic. Ac. 2, 124: dans la plupart des cas des raisons opposées ont un poids égal.    - nihil habere momenti, Cic. Fin. 2, 38: n'avoir point d'importance.    - cf. Cic. Verr. 5, 3; Mur. 62 ; 90.    - res nullius momenti putatur, Cic. Vat. 1: cette chose est considérée comme sans importance.    - praebe nostrae momenta saluti, Ov. P. 4, 13, 49: emploie tout ton pouvoir pour nous sauver.    - ne minimi quidem momenti esse ad... Cic. Fin. 4, 47: n'avoir pas même la plus petite importance pour.    - apud te, cujus nullum in re publica momentum umquam fuit, Cic. Verr. 5, 153: auprès de toi qui n'as jamais eu qu'un rôle insignifiant dans l'état.    - esse nullius momenti apud exercitum, Nep.: être sans influence sur l’armée, n'avoir aucune autorité dans l'armée.    - magnum afferre momentum alicui ad salutem, Caes. BC. 1, 51, 6: être de grande importance pour assurer le salut de qqn.    - parvae res magnum in utramque partem momentum habuerunt, Caes. BC. 3, 70: de petites circonstances furent, pour chaque parti, d'une grande importance.    - nullum momentum in dando regno facere, Liv. 1, 47, 7: n'exercer aucune influence sur l'attribution du trône.    - magnae rei momentum facere, Liv. 25, 18, 3: donner l'impulsion à (provoquer) un grand événement.    - momenti aliquid apud Magnetas ad repetendam societatem Romanam facere, Liv. 35, 39, 3: avoir passablement d'influence sur les Magnètes pour une reprise de l'alliance avec Rome.    - levi momento aestimare aliquid, Caes. BG. 7, 39, 3: estimer de peu d'importance qqch.    - momenta officiorum perpendere, Cic. Mur. 3: peser les valeurs respectives des devoirs.    - momentum argumentorum, Cic. Or. 47: la valeur des arguments.    - omnia verborum momentis, non rerum ponderibus examinare, Cic. Rep. 3, 12: examiner tout d'après la force des mots et non d'après le poids des idées. [st1]3 [-] influence, raison déterminante.    - alieni momentis animi circumagi, Liv. 39, 5, 3: se laisser ballotter au gré d'une volonté étrangère. [st1]4 [-] espace pendant lequel se produit un mouvement.    - parvo momento antecedere, Caes. BG. 2, 6, 4: devancer d'une faible longueur.    - momenta currentis (stellae), Sen. Nat. 1, 14, 4: les points successifs de la course.    - sol cotidie ex alio caeli momento, quam pridie, oritur, Plin. 18, 34, 77, § 333: le soleil selève chaque jour à un autre point du ciel que la veille. [st1]5 [-] durée d'un mouvement, moment, instant.    - momento ou momento temporis, Liv. 21, 14, 3 ; 21, 33, 10: en un instant, en un clin d'oeil.    - horae momento, Hor. S. 1, 1, 7; Liv. 5, 7, 3: dans l'espace d'une heure.    - momento fit cinis, diu silva, Sen. Q. N. 3, 27, 3: ce qui était forêt depuis longtemps, en un moment est réduit en cendres. [st1]6 [-] ce qui peut donner un mouvement à la balance, petite partie, un peu.    - cum murrae momento, Plin. 30, 27: avec un peu de myrrhe.    - addito resinae momento, Plin. 30, 19: avec un peu de résine.    - quibus (regnis) pro ignobili momento erat accessura Macedonia, Just. 7, 3, 1: (royaumes) auxquels viendrait s'ajouter la Macédoine, tenue pour d'importance négligeable. [st1]7 [-] moments, points d'un discours.    - Quint. 5, 10, 71.
    * * *
        Momentum, momenti. Cic. Un moment, grand ou petit, Espace de temps, Poix.
    \
        Momento, Ablatiuus vice aduerbii. Liu. Tout incontinent, En moins de rien, En un moment, En un instant.
    \
        Momento horae arsura omnia. Liu. En une heure.
    \
        Momentum, Le moins du monde, ou si peu que vous vouldrez de quelque chose que ce soit. Plin. Cinis earum bibatur in vino, addito resinae momento.
    \
        Rege superato, nullum momentum in solis per se Gallorum copiis fore. Liu. Le roy surmonté, le demeurant ne pourra rien.
    \
        In his sunt ad bene viuendum momenta maxima. Cic. Ils emportent grand poix et grande consequence à bien vivre, Sont de grande importance, Aident bien à, etc. Peuvent beaucoup à, etc. Sont de grande efficace à, etc.
    \
        Minimis momentis, maximae inclinationes temporum fiunt. Cic. En moins de rien.
    \
        Ne minimi quidem momenti ad summum bonum adipiscendum. Cicero. Il n'ha nulle vertu du monde, ou n'ayde grain du monde.
    \
        Nec vllo minimo momento plus ei vitae tribuo, quam Stoici. Cic. Je ne la prise d'un neant.
    \
        Nullius momenti putatur eius testimonium. Cic. On n'estime rien son tesmoignage, N'ha nul poix.
    \
        Nullius in medicina momenti. Plin. Qui n'ha nulle vertu, Qui ne vault rien à faire medecines.
    \
        Pari momento sors. Cicero. De pareil poix et de pareille consequence.
    \
        Perleui saepe momento fortunae. Cic. Au moindre changement et mutation de fortune qui soit.
    \
        Permagni momenti est in Repub. ratio atque inclinatio temporum. Cic. Sert et aide beaucoup.
    \
        Plus ad miseram vitam affert momenti. Cic. Il aide plus à, etc.
    \
        Momento atque iudicio disponere inuenta. Cicero. Selon leur poix.
    \
        Facere momentum in dando adimendoque regno. Liu. Povoir beaucoup à oster ou donner un royaulme.
    \
        Haec res nullum habet momentum ad beatam vitam. Cic. Ne sert et n'aide nullement à avoir la vie heureuse.
    \
        Caue quicquam habeat momenti gratia. Cic. Garde que credit et faveur n'ait lieu, Garde de faire chose quelconque par faveur.
    \
        Vt sua authoritas aliquid apud vestros animos momenti habuisse videatur. Cic. Qu'on voye que son authorité a eu poix, et a servi de quelque chose envers vous.
    \
        Plurimum ad omnia momenti est in hoc positum. Quintil. Cela fait et emporte beaucoup en toutes choses.
    \
        Rem aliquam ponderare momento suo. Cic. L'estimer et peser d'un poix qui luy appartient.

    Dictionarium latinogallicum > momentum

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»